Portale społecznościowe są w dzisiejszym świecie niezwykle popularne. Społeczności zrzeszające ludzi o podobnych poglądach, zainteresowaniach, czy też innych łączących elementach są w pewnym sensie znakiem rozpoznawalnym współczesności. Oprócz funkcji podstawowych są to miejsca o niezwykłej sile oddziaływania na użytkowników, dzięki czemu ich fenomen nie zanika, a prężnie i systematycznie się rozwija.
Portale społecznościowe stały się narzędziem marketingu i bardzo dobrym sposobem na przekazanie określonych informacji. Trudno obecnie znaleźć osobę, która o takim obszarze Internetu nie słyszała - ogromna część internautów korzysta z możliwości serwisów internetowych na co dzień.
Poniżej przedstawiam wyszczególnienie kilku charakterystycznych (na świecie i w Polsce) serwisów tego typu.
Historia pierwszego portalu społecznościowego sięga lat 90. XX wieku. Stworzony został on przez Randy’ego Conradsa. Celem jego powstania było skupienie i umożliwienie kontaktu osobom, które nawiązały realną znajomość podczas kariery edukacyjnej (np. w szkole podstawowej, w liceum, czy na studiach). Logując się w omawianym miejscu można oczywiście nawiązać również nowe znajomości. Ogromne zainteresowanie tworzeniem nowych portali spowodowało szeroki rozwój serwisów społecznościowych i powstawanie kolejnych - o różnorodnej tematyce i przesłaniu. Zawsze jednak ich celem było skupienie osób i zainteresowanie ich daną stroną.
NaszaKlasa czerpie z doświadczeń serwisu classmate.com, który jest jej pierwowzorem. Jest to polska wersja portalu społecznościowe zrzeszającego ludzi uczęszczających razem do szkoły, jak i sprzyjającego nawiązywaniu nowych znajomości. W omawianym serwisie dostępna jest baza szkół w Polsce - każdy internauta może odszukać lub dodać swoją klasę i odnowić znajomości. Pokazuje swoje zdjęcia, udostępnia informacje, decyduje kogo zaprosi do grona znajomych i jakie zaproszenie zaakceptuje. Portal zdobył bardzo dużą popularność wśród Polaków, a konta na nim zakładają zarówno osoby młode jak i trochę starsze. Serwis integruje osoby z każdego etapu edukacji, a ponad to tworzy dodatkowe funkcje mające służyć jego większej funkcjonalności i satysfakcji klientów. Pomimo, że niektóre z pomysłów twórców Naszej Klasy są krytykowane (śledzik, możliwość oceniania zdjęć) i zdarzają się przypadki usuwania kont, nadal spora grupa internautów systematycznie loguje się w tym miejscu.
Powstanie naszej klasy wiąże się z pomysłem kilku studentów Uniwersytetu Wrocławskiego - postanowili oni w ten sposób namierzyć znajomych z przeszłości - w szczególności z szkół do których wcześniej uczęszczali. Powstała więc idea, aby "spotkać się" w wirtualnym miejscu i nawiązać ponowny kontakt.
Czas pokazał, że Nasza Klasa stała się miejscem spotkań nie tylko wymienionych pomysłodawców i ich znajomych, ale także innych internautów. Z dnia na dzień baza użytkowników zaczęła się rozrastać, a witryna zdobywać rozgłos. Dużą rolę w promowaniu tego portalu społecznościowego odegrał marketing szeptany - ludzie rozmawiali między sobą o Naszej Klasie i jej możliwościach, w temat zaangażowały się również media. Serwis zyskał duży rozgłos, a przez to nowych użytkowników. Dziś zdecydowana większość społeczeństwa słyszała o Naszej Klasie, a ogromny odsetek korzysta lub korzystał z jej funkcji i możliwości.
Serwis Fotka.pl to kolejny polski portal społecznościowy skupiający wokół siebie internautów - tym razem chcących przede wszystkim zamieszczać swoje zdjęcia, komentować je oraz oceniać fotografie innych użytkowników. Miejsce umożliwia zapisanie się do różnych grup tematycznych, czy też branie udziału w konkursach, grach. Mniej popularne jest wśród osób starszych, bardziej natomiast wśród młodszej części społeczeństwa.
Facebook - jest to ogromny portal społecznościowy, skupiający osoby z całego świata. Jego fenomenem jest międzynarodowość i projekt, który wciąż na nowo zachęca nowych internautów do logowania. Jego założycielem jest Amerykanin, urodzony w 1984 roku - Mark Elliot Zuckerberg.
Pomimo młodego wieku, pojawia się on w rankingach najmłodszych miliarderów świata. Facebook początkowo skierowany był do zbiorowości uczniów i uczennic określonych szkół - obecnie każdy może zostać częścią tej społeczności. Jego użytkownicy nie tylko mogą podtrzymywać kontakty z realnego świata, ale również poznawać nowe osoby, korzystać z dostępnych aplikacji, dodawać zdjęcia czy wiadomości. Internauci mogą tworzyć na facebooku własne profile, określać swoje zainteresowania a nawet sugerować, że coś lubią lub nie.
Obecnie korzystanie z możliwości facebooka jest dla wielu ludzi nieodłączną częścią życia - szczególnie wśród zbiorowości ludzi młodych. Zdarzają się nawet przypadki uzależnień od omawianego portalu - część naukowców krytykuje rosnące zaangażowanie w wirtualne życie na facebooku przez młodzież, które prowadzi do pogorszenia się ich wyników w nauce, czy też zaniedbania innych sfer życia.
GoldenLine to serwis koncentrujący wokół siebie osoby zainteresowane rozwojem kariery zawodowej oraz rozmawiające o aspekcie życia zawodowego. Gromadzi specjalistów określonych dziedzin, osoby poszukujące pracy czy też chcące zdobyć wiedzę w określonej kwestii. W portalu użytkownik może zamieścić swoje CV, opisać doświadczenie zawodowe, dodać ważne informacje o sobie. GoldenLine zaciekawi zarówno pracodawcę, pracownika, jak i osobę szukającą artykułu na określony temat dotyczący zawodowego aspektu życia.
Początkowo rejestracja w tym serwisie wymagała wcześniejszego zaproszenia od innego jego użytkownika. Była to więc zbiorowość nie do końca otwarta. Obecnie portal uległ przeobrażeniom i każdy, kto chce się tam zalogować może to zrobić. Założycielami serwisu są Piotr Bronowicz, Tomasz Lis, Wojciech Sobczuk. Omawiane miejsce umożliwia skupianie się w określonych grupach (gronie znajomych) i wymianie poglądów, opinii. Serwis opiera się na zakładaniu profili, czyli tworzeniu wizytówki, zawierającej informacje o użytkowniku. Można oczywiście korzystać tam z takich funkcji jak dodawanie zdjęć czy określonych ogłoszeń, wypowiadanie się na forach tematycznych.
Termin My Space dosłownie oznacza "moja przestrzeń" - określa portal społecznościowy, który pozwala na komunikację pomiędzy poszczególnymi internautami i pomaga nawiązywać znajomości. Użytkownicy tworzą swoje profile, gdzie opisują siebie i swoje zainteresowania, dodają zdjęcia, muzykę i informacje, które uznają za wartościowe. MySpace proponuje korzystającym z niego osobom również prowadzenie bloga. Jest to jeden z najbardziej rozpowszechnionych portali społecznościowych na świecie. Założony został w 2003 roku przez Toma Andersona i Chrisa DeWolfe'a.
ogólne
branżowe
dotyczące konkretnego tematu
skierowane do określonej grupy (np. uczniów szkół)
zamknięte (jako przykład można podać serwis Grono.net, do którego w przeszłości można było dostać się tylko wtedy, jeśli otrzymało się zaproszenie od innego zarejestrowanego użytkownika)
umożliwiające prowadzenie własnej strony czy blog (np. MySpace)
koncentrujące się wokół dodawania opinii, recenzji (np. Filmweb).
Serwisów społecznościowych jest bardzo dużo i nie sposób wszystkich wymienić. Przytoczone powyżej są tylko przykładami, o których słyszał prawie każdy. Portale społecznościowe działają w oparciu o zebraną wokół siebie zbiorowość ludzi. Ważne jest więc aby wywołać odpowiednie zainteresowanie portalem i zachęcić do korzystania z niego. Jest to doskonałe miejsce dla reklamodawców i firm chcących zaprezentować swoje produkty czy usługi. Nic więc dziwnego, że marketing internetowy korzysta z możliwości jakie dają witryny skupiające określone zbiorowości ludzi.
Serwisy społecznościowe są powszechnie wykorzystywane, dlatego wzbudzają również szerokie zainteresowanie naukowców. Badania przeprowadzone przez Amerykanów ukazały, że użytkownicy poszczególnych portali różnią się od siebie i, że są to różnice istotne statystycznie. Przykładowo - osoby korzystające z portalu Twitter często dokonują zakupów w sieci, użytkownicy MySpace natomiast należą do stosunkowo młodej grupy wiekowej.
Ciekawostką jest również, że osoby korzystające z serwisu LinkedIn mają stosunkowo wysokie zarobki, a przeważają wśród nich mężczyźni. W Polsce statystyki pokazują coraz prężniej rozwijającą się społeczność Facebooka - coraz więcej internautów dopisuje się do tej zbiorowości, nierzadko usuwając konto z Naszej Klasy.