Wpływ internetu na relacje międzyludzkie

20 października 2012 Agnieszka
Jak internet wpływa na relacje międzyludzkie - czy dzięki sieci lepiej rozumiemy innych, lepiej dogadujemy się z bliskimi, jesteśmy bliżej siebie .. czy może tylko pozornie?

Wpływ internetu na relacje

Sieć modyfikuje dotychczasowe relacje międzyludzkie - oprócz kontaktów bezpośrednich, "twarzą w twarz", możliwe stają się także wirtualne kontakty z innymi ludźmi. 

Maja one zarówno aspekty pozytywne (takie jak przekraczanie barier terytorialnych, oszczędność czasu), jak i negatywne (zagrożenia związane z Internetem) oraz osłabienie relacji z innymi ludźmi w życiu realnym, na rzecz aktywności w sieci). 

Internet umożliwia zaspokojenie wielu potrzeb ludzkich - od zdobycia uznania i akceptacji za określoną działalność, aż po możliwość zakupienia produktów żywieniowych w sieci. Jak widać kwestie, które do niedawna wymagały wyjścia z domu i kontaktu z innymi ludźmi, mogą być obecnie zaspokajane przed monitorem własnego komputera. 

Prowadząc często odwiedzany i czytany blog, czy też publikując ciekawe materiały można zdobyć uznanie internautów, zaś na poszczególnych forach i w grupach dyskusyjnych można wymienić poglądy, liczyć na współczucie czy też rozmowę na określony temat. Interakcje społeczne coraz częściej odbywają się wśród sporej liczby osób właśnie za pośrednictwem Internetu.

Komunikacja internetowa a tradycyjna

Pomimo, iż wiele dziedzin życia ma przełożenie na płaszczyznę Internetu, trzeba wyraźnie stwierdzić, że sieć nie zastąpi bezpośrednich relacji międzyludzkich. Może znacznie ułatwiać życie, ale w momencie kiedy praktycznie całkowicie zastępuje osobiste styczności z innymi ludźmi, pojawia się problem. Już w starożytności stwierdzono, że człowiek to istota społeczna i w tym zakresie na przestrzeni wieków nic się nie zmieniło - człowiek potrzebuje do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju innych ludzi, również w zakresie bezpośrednich interakcji społecznych. 

W Internecie zanika znaczenie niewerbalnego aspektu komunikacji, duże znaczenie ma natomiast anonimowość - nie widzimy osoby z którą rozmawiamy, dokonujemy transakcji czy wymieniamy poglądy. Możemy jedynie podjąć próbę odgadnięcia jakie jest nastawienie emocjonalne drugiej osoby, jej postawa czy mimika w chwili prowadzenia komunikacji. Nie da się jednak ukryć, że komunikacja za pośrednictwem Internetu wiąże się z szeregiem korzyści - oszczędnością czasu i nakładów finansowych związanych z przekazem informacji czy też określonych danych. Internet to ogromne źródło wiedzy, dostępne dla szerokiej grupy odbiorców.

Obecnie można stwierdzić, że sieć jest częścią życia większości ludzi, która ułatwia komunikację międzyludzką. Pomijając aspekt patologicznego użytkowania Internetu (i uzależnień z tym związanych) sieć pozwala nam usprawnić wiele działań w życiu i jest ważnym elementem ludzkiej aktywności.

Wpływ Internetu na relacje wśród najmłodszych

Internet jest nieodłącznym składnikiem życia nie tylko dorosłej części społeczeństwa - obecny jest także w aktywności jego zdecydowanie młodszej grupy. Warto dodać, iż sieć nie pojawia się w życiu dzieci jedynie w odniesieniu do rozrywki i utrzymywania kontaktów z rówieśnikami.

Może być także wykorzystywany w procesie edukacji. Zastosowanie komputera i Internetu w edukacji niewątpliwie pozwala nabyć podstawowe umiejętności informatyczne, pobudza wielostronną aktywność, sprawia, że nauka nie kojarzy się jedynie z suchym przekazem, a wiąże się z zabawą i przyjemnością.

Nie mniej jednak kontakt dzieci z komputerem (szczególnie w przypadku najmłodszych pociech) powinien być kontrolowany i ostrożny - coraz więcej dzieci bowiem przesiaduje przed komputerem całymi dniami, kosztem aktywności fizycznej, czy też bezpośrednich spotkań z rówieśnikami.

Warto instalować (zarówno w szkołach jak i w domach) programy filtrujące niepożądane treści oraz interesować się tym co i jak długo robi dziecko przed komputerem. Należy zdawać sobie sprawę, że najmłodsze dzieci mogą przenosić zachowania z gier komputerowych do świata rzeczywistego. Pojawiają się również coraz częściej uzależnienia od Internetu wśród najmłodszych, które w sposób bardzo negatywny wpływają na ich relacje z otoczeniem i upośledzają społeczne interakcje.

Dialog w Internecie

Pozytywny dialog w cyberprzestrzeni wiąże się z zasadami etyki i dotyczy przede wszystkim wymiany poglądów poprzez wzajemne wyrażanie myśli, postaw, mające na celu poznanie określonego sposobu myślenia czy też przekazanie posiadanej wiedzy, przekonań. Komunikacja i dialog prowadzony w cyberprzestrzeni ma określoną specyfikę i różni się od komunikacji tradycyjnej - czy to dotyczącej styczności bezpośredniej, czy tej wykorzystującej prasę i telewizję. Pomimo dużej anonimowości internetowa komunikacja powinna kierować się zgodnością z zasadami moralnymi i prawdziwością przekazu oraz akceptacją zasad netykiety.

Formy komunikacji w Internecie dzielimy na:

  1. Jednostronne

  2. Interaktywne (zaliczymy tutaj komunikacje synchroniczną i asynchroniczną).

 

Komunikacja jednostronna cechuje się faktem, iż nadawca określonej informacji nie kieruje jej bezpośrednio do konkretnego adresata, a także nie liczy na odpowiedź (jako przykład można tutaj podać informacje dostępne na stronach internetowych).

Komunikacja interaktywna asynchroniczna dotyczy sytuacji, w której reakcja odbiorcy przekazu nie musi odbyć się natychmiast, może być odłożona w czasie (jest to na przykład komunikacja przy pomocy poczty elektronicznej). Komunikacja interaktywna synchroniczna to taka, która daje możliwość porozumiewania się w czasie rzeczywistym (będzie to między innymi czat czy komunikatory internetowe).

Komunikacja internetowa różni się od standardowej komunikacji międzyludzkiej. Przeważającą formą przekazu jest język pisany (choć nie da się ukryć, że sieć pozwala na porozumiewanie się również przy pomocy głosu oraz obrazu).

Komunikacja przy pomocy przede wszystkim tekstu z jednej strony ogranicza przekaz, z drugiej strony jednak daje możliwości, których nie daje komunikacja twarzą w twarz (jak na przykład analiza i interpretacja każdego napisanego słowa). 

Język w Internecie jest specyficzny i niesie ze sobą zarówno liczne korzyści, jak i zagrożenia. Pozytywnym aspektem Internetu będzie z pewnością umożliwienie szerokiej populacji zapoznanie się z licznymi wzorami dokumentów, tekstów naukowych, stosunkowo łatwe samokształcenie.

Sieć daje możliwość wymiany poglądów, dyskusji i poszerzania horyzontów myślowych. Ułatwia także pogłębianie się wolności słowa i daje możliwość wypowiedzenia się grupom, które wcześniej nie mogły tego zrobić.

Nie mniej jednak w Internecie dostępne są również treści wulgarne i negatywnie wpływające na niektóre osoby (w szczególności dzieci i młodzież). Należy więc mieć na uwadze konieczność ciągłego wybierania spośród prezentowanych treści i przekazów. Zdarza się niestety, że język w Internecie jest uboższy od standardowego i skupia się przede wszystkim na szybkim przekazie - niekoniecznie zgodnym ze standardami ortografii czy stylistyki.

Warto zauważyć, że komunikacja w Internecie wiąże się z dużą anonimowością - co oprócz określonych korzyści, niesie ze sobą zagrożenie - takie jak prezentowanie wulgarnych zapisów, poczucie braku odpowiedzialności za swoje słowa i przekonanie, że za umieszczanie w sieci obraźliwych poglądów nic nie grozi.

Internet niewątpliwie wpływa na relacje międzyludzkie - od poszczególnych internautów natomiast w znacznym stopniu zależy to, czy będzie to wpływ zdecydowanie korzystny, czy też ograniczający funkcjonowanie w świecie rzeczywistym.