Najczęstsze oszustwa w internecie i metody walki

Internet to nieocenione źródło korzyści, ale także skupisko różnego rodzaju zagrożeń. Oszuści internetowi wykazują się coraz większą kreatywnością i perfekcją działania, co sprawia, że wielu użytkowników sieci padło już ich ofiarą.

Nie mniej jednak zwiększa się świadomość zagrożeń w sieci u poszczególnych osób - a jak wiadomo kluczem do uniknięcia niekorzystnych sytuacji jest przede wszystkim ich poznanie. Warto wiedzieć zatem jakie oszustwa w Internecie występują najczęściej oraz jak można próbować ich unikać.

Oszustwa loteryjne

Oszustwa loteryjne - oszuści wysyłają maila do określonego internauty  z informacją, iż został on zwycięzcą danej loterii i zyskał nagrodę pieniężną.

Podają jednak warunek otrzymania nagrody - trzeba wpłacić określoną sumę na podane konto. Oszuści działają w bardzo perfidny sposób i nierzadko podają się za firmę loteryjną, która rzeczywiście istnieje. Należy zatem bacznie przyglądać się nadchodzącym e-mailom, gdyż nawet jeśli w wiadomości pojawi się adres rzeczywistej firmy, nie znaczy to, że z tego adresu informacja została wysłana.

Dodatkowo warto zawsze kierować się zdrowym rozsądkiem i pamiętać, że cuda zdarzają się na prawdę rzadko - zatem, jeśli nie braliśmy udziału w jakiejś loterii, to raczej niemożliwe jest, że wygramy w niej cokolwiek.

Oszustwa nigeryjskie

Oszustwa nigeryjskie - są to jedne z najstarszych oszustw, pojawiających się w sieci do dziś. Zdarza się, że użytkownicy Internetu otrzymują na pocztę elektroniczną wiadomość od rzekomego krewnego, lub osoby, która prosi nas o pomoc w odzyskaniu określonej sumy pieniężnej.

Najczęściej osoby te piszą, iż kwotę (często odszkodowanie) chcą odzyskać od jakiegoś kraju, na przykład Nigerii. Za pomoc w odzyskaniu środków oszuści obiecują podzielenie się zyskami, lub konkretną nagrodę. Zdarza się, że internauci uznają wiadomość za wiarygodną i godzą się na przelanie środków na konto oszustów - aby im pomóc w odzyskaniu pieniędzy. Pieniądze oczywiście  nigdy do nich nie wracają, o czym bardzo szybko mogą się przekonać. Również kontakt e-mailowy urywa się po przelaniu danej kwoty.

Oszustwa matrymonialne

Oszustwa matrymonialne - najczęściej dotyczą wysyłania na przypadkowo pozyskany adres e-mail określonego mężczyzny propozycji matrymonialnych.

Nierzadko młodą, atrakcyjną kobietą okazuje się Rosjanka czy Ukrainka, która chce przyjechać do kraju poznanego w sieci mężczyzny. Pojawia się jednak problem, ponieważ nie ma środków na finansowanie podróży. Prosi zatem o pomoc poznaną przez Internet osobę. Jeśli mężczyzna da się na to nabrać, w niedługim czasie okazuje się, że zarówno kontakt jak i przesłane pieniądze przepadły.

Oszustwa domenowe

Oszustwa domenowe - (domain name selling scam) - polegają na tym, iż określona osoba dzwoni do właściciela konkretnej domeny i proponuje wykupienie domeny z inną końcówką (przedstawia się jako przedstawiciel jakiejś firmy internetowej i "rzetelnie" uprzedza, że nieuczciwa konkurencja chce wykupić domenę o tej samej nazwie co nasza, ale z inną końcówką). Osoby, które dają się na to nabrać szybko przelewają pieniądze na podane mailem konto.

Po jakimś czasie okazuje się jednak, że wcale domeny z inną końcówką nie wykupiliśmy, a tylko ją dzierżawimy. Dodatkowo wydatek na domenę kilkukrotnie przewyższa zazwyczaj jej faktyczną cenę. Aby uchronić się przed tego typu oszustwami należy:

• mieć świadomość, że profesjonalne firmy nie wykonują tego typu telefonów do klientów. Jedynie osoby, które chcą w sposób nieuczciwy wyłudzić od nas pieniądze trudnią się takimi kwestiami

• jeśli oszuści zadzwonią z propozycją zakupu domeny należy im natychmiast odmówić i szybko wykupić domenę u swojego sprzedawcy domen za standardową cenę. Osoby wyłudzające pieniądze w ten sposób zazwyczaj z zakupem danej domeny czekają bowiem na zgodę osoby z którą się kontaktują

• jeśli oszust wykupi przed nami daną domenę i wyłudzi pieniądze -  należy starać się doprowadzić do przeniesienia cesji domeny. Wtedy będziemy właścicielami domeny, a nie osobami ją dzierżawiącymi. Jeśli jednak oszuści będą się temu zdecydowanie opierać, warto zgłosić omawianą kwestię na Policję i do NASK.pl. Należy również rozważyć skierowanie sprawy do sądu.

Oszustwa firm reklamowych i agencji interaktywnych

Oszustwa wybranych firm reklamowych i agencji interaktywnych - oszustwa dotyczą w tym przypadku najczęściej aspektu tworzenia stron www. Zlecając komuś stworzenie witryny powinniśmy zatem rozważnie wybierać agencje, z usług której zamierzamy korzystać i zapoznać się z pozyskanymi przez nią referencjami.

Niektóre firmy bowiem po otrzymaniu zlecenia na stworzenie strony internetowej nie zachowują się lojalnie wobec klienta. Po czasie zleceniodawca orientuje się, że nie jest właścicielem swojej domeny i serwera, a jest nim agencja, z usług której korzysta. Za środki finansowe klienta firma kupiła bowiem domenę i sama jest jej właścicielem. Najczęściej okazuje się również, że umowa podpisana została z agencją na długi czas.

Pomimo, że instytucja nie działa fair play, musimy wtedy przez lata określone w umowie płacić jej zawyżone stawki za obsługę techniczną i koszty obsługi informatycznej. Aby uniknąć takiej sytuacji nie tylko należy zapoznać się z opiniami o określonej agencji, z usług której zamierzamy skorzystać. Sami powinniśmy przyswoić podstawową wiedzą z zakresu tworzenia stron internetowych, a także zadbać, abyśmy to my byli właścicielami serwera i domeny. Wszystkie faktury muszą się zgadzać i należy to na bieżąco kontrolować. Dzięki temu w każdej chwili będzie można zrezygnować z usług danej firmy, nie tracąc przy tym domeny.

Oszustwa w portalach społecznościowych

Oszustwa w portalach społecznościowych - najczęściej polegają na tym, iż przestępcy internetowy włamują się na konto użytkownika np. Facebooka czy Naszej Klasy i rozsyłają w imieniu właściciela profilu maile do jego znajomych. Proszą o przesłanie jakiejś kwoty na podane konto (uzasadniają to chociażby tym, iż zostali oszukani za granicą i nie mają pieniędzy na powrót do kraju). Wiele osób przesyła środki finansowe, gdyż myśli, że prawdziwy przyjaciel jest w potrzebie. Aby uniknąć tego typu oszustw należy przede wszystkim stosować silne hasła, programy antywirusowe i antyszpiegowskie oraz posiadać świadomość możliwych do pojawienia się zagrożeń, związanych z portalami społecznościowymi.

Fałszywe oferty pracy

Fałszywe oferty pracy z zagranicy - spotykamy się tutaj z propozycją pracy skierowaną do określonej osoby poszukującej odpłatnego zajęcia.

Zagraniczna firma proponuje bardzo atrakcyjne zarobki przy wykonywaniu określonej czynności, głównie na zasadzie zdalnej. Nieuczciwi "pracodawcy" proszą o dane konta bankowego, aby można było dokonać przelewu za wykonaną pracę.

Niestety po jakimś czasie okazuje się, że dane te zostały wykorzystane do zrabowania pieniędzy z kont innych osób, których dane przechwycili cyberprzestępcy. Można powiedzieć, że dana osoba myśląc, że pracuje dla określonej firmy, staje się pośrednikiem w kradzieży pieniędzy z innych kont. Dana osoba nieświadomie bierze udział w dokonaniu czynu niedozwolonego - udostępniając cyberprzestępcom swoje konto i pośrednicząc w przelewaniu środków.

Oszustwa związane z telemarketingiem

Oszustwa związane z telemarketingiem - nierzadko zdarza się, że do firmy czy osoby prywatnej dzwoni osoba, która proponuje wykupienie domeny, reklamę na jakimś portalu czy inną usługę. Bardzo szybko przesyła fakturę z podaną do zapłaty kwotą.

Zdarza się, że zgodę na przesłania oferty na e-maila traktuje jak zdecydowanie się na określoną usługę. W przypadku nie uiszczenia należności firma ta straszy podaniem do sądu lub wpisaniem do Krajowego Rejestru Długów. Oszuści posuwają się w swojej manipulacji bardzo daleko - nagrywają rozmowy i próbują je wykorzystać tak, aby dana osoba dla "świętego spokoju" przelała im należność.

Są to praktyki nielegalne i nierzadko osoba dzwoniąca i podająca się za daną firmę nie ma z nią nic wspólnego.

Jak uniknąć oszustwami dotyczącymi telemarketingu i umów:

• Nie należy traktować poważnie firm, które dzwonią z zastrzeżonego numeru. Najlepiej w ogóle nie prowadzić z takimi rozmowy.

• Na pytanie o zezwolenie na nagrywanie rozmowy firmy niewiadomego pochodzenia, należy odmówić i rozłączyć się.

• Nie należy decydować się na oferty w trakcie rozmowy telefonicznej. Zawsze warto poprosić o przesłanie informacji na e-maila. Szanujące klientów instytucje wiedzą, że chcą oni zapoznać się z propozycją i na spokojnie rozważyć wszystkie za i przeciw. Pospiech jak wiadomo jest złym doradcą.

• Nie należy podawać danych dotyczących kont bankowych czy posiadanych kart płatniczych.

• Przed ewentualnym zawarciem umowy, po otrzymaniu oferty pocztą tradycyjną lub elektroniczną, należy dokładnie zapoznać się z regulaminem danego portalu. Dopiero wtedy, gdy jesteśmy pewni dobrych zamiarów firmy, możemy podjąć z nią współpracę. W przeciwnym wypadku narazimy się na nieprzyjemności.
   

Phishing - wykradanie informacji

Phishing - polega na zdobywaniu nieuczciwymi metodami poufnych informacji, dotyczących określonej osoby. Najczęściej oszuści podają się za godną zaufania firmę, lub osobę, która potrzebuje  w danym momencie określonych danych osobistych.

Bardzo często cyberprzestępcy wysyłają spam do dużej liczby osób, podając fałszywą stronę i podającą się za konkretny bank czy sklep internetowy. Po wejściu ofiary na fałszywą stronę przechwytywane są informacje wpisywane przez ofiarę (taka sytuacja może dotyczyć chociażby nieprawdziwej informacji o dezaktywacji konta i prośbie ponownego wpisania wszystkich danych osobistych).

Jak bronić się przed wyłudzeniem podstępem naszych osobistych danych?

• Zachować czujność przy otrzymaniu e-maila o podejrzanej treści i dokładnym sprawdzaniu adresu e-mailowego nadawcy oraz pochodzenia wiadomości. Czasem strona do złudzenia przypomina witrynę sklepu internetowego, banku, czy innego portalu ale w rzeczywistości nią nie jest.

• Trzeba systematycznie uaktualniać system i oprogramowanie, stosować dobrej jakości programy antywirusowe i antyszpiegowskie.

• Nie można przesyłać e-mailem niezwykle ważnych informacji, haseł dostępu ani numerów kart płatności.

• Uniknąć phishingu pomoże także stosowanie OpenDNS (są to darmowe serwery Domain Name System).
   

Nierzadko spotykanym zjawiskiem powiązanym z phishingiem jest także kradzież tożsamości.

Oszustwa SMS-owe

Oszustwa SMS-owe w Internecie - celem tych niedozwolonych praktyk jest wyłudzenie pieniędzy za pośrednictwem SMS-ów. Nierzadko można wejść na strony internetowe, gdzie proponowane nam są takie usługi jak wysłanie e-kartki do znajomych czy skorzystanie z porady wróżki. Istnieje oczywiście szereg stron, które zajmują się tego typu działalnością i nie naciągają klientów. Nie mniej jednak można spotkać się również z sytuacją, gdy strona prowadzona przez oszustów podaje, iż kartka czy wróżba kosztuje kilka złotych, a w rzeczywistości okazuje się dużo droższa.

Jak się przed tym obronić?

Przede wszystkim czytać regulamin serwisu. Najczęściej firmy, które w ten sposób oszukują klientów, działają wbrew pozorom legalnie - muszą więc w regulaminie podać faktycznie koszty.

Oszustwa mailingowe

Oszustwa mailingowe - dotyczy sytuacji, gdy zleceniodawca płaci danej firmie za mailing, ale ona wykorzystuje nieuczciwe i nieefektywne metody działania. Teoretycznie dana strona ma zwiększoną oglądalność, ale w praktyce zawdzięczane jest to nieuczciwym praktykom - między innemu płaceniu określonym osobom za klikanie w linki, dodawanie opisów czy czytanie e-maili. Za zwiększoną odwiedzalnością strony nie idą wtedy w parze zyski finansowe z mailingu. Aby uniknąć tego typu oszustw nie należy rozliczać się z firmami, którym zleca się mailing według schematu oglądalności, liczby wejść na stronę.

Jeśli już padniemy ofiarą cyberprzestępstwa, należy zgłosić sprawę na Policję. Nawet jeśli wyegzekwowanie swoich praw okaże się skomplikowane, pokażemy cyberprzestępcom, że nie są bezkarni i za ich działalność w końcu może spotkać ich zasłużona kara. Należy również zgłaszać strony o podejrzanej treści i przestępczej działalności.